'Beskerm voedselmandjie'

Vee- en graanproduksie daal skerp
Verliese in landbouproduktiwiteit as gevolg van die droogte beloop jaarliks ??miljoene Namibiese dollar.
Francoise Steynberg
Weens die skerp graanproduksie-daling vanjaar het invoerbehoeftes in die 2024-’25-bemarkingsjaar gestyg tot ’n bogemiddelde vlak van ongeveer 330 000 ton.
Die grootste deel daarvan is mielies wat beide witmielies vir menslike verbruik en geelmielies vir voer insluit, het dr. Johannes Shoopala, die waarnemende hoofveeartsenybeampte in die landbouministerie tydens die regstreekse uitsending van Bank Windhoek se Agri-reeks in die hoofstad bevestig.
“Mielie-invoere in die eerste vyf maande van die 2024-’25-bemarkingsjaar is byna dubbel die vlak van die vorige jaar, wat die verhoogde invoerbehoeftes weerspieël,” het hy gesê.
“Die land is ’n netto invoerder van graan, met invoer wat gemiddeld sowat tweederdes van die nasionale graanverbruikvereiste uitmaak, maar die droogte se impak op gewasproduksie lei tot ’n behoefte aan verhoogde invoer, wat die land selfs meer kwesbaar maak vir eksterne markskommelings en hoër voedselpryse.”
Die tema van Bank Windhoek se Agri-reeks is “Strategieë vir ’n veerkragtige landboutoekoms”.
Volgens die landbouministerie het verliese in landbouproduktiwiteit as gevolg van die droogte jaarliks ??miljoene Namibiese dollars beloop.
“Veevrektesyfers styg gedurende droogteperiodes, wat jare se belegging vir boere uitwis en nasionale voedselvoorrade verminder,” het Shoopala gesê.

DROOGTE MEER GEREELD
Hy het die belangrike rol van landbou in Namibië se ekonomie beklemtoon wat ongeveer 7% tot die bruto binnelandse produk (BBP) bydra en byna 30% van die land se arbeidsmag in diens neem, waarvan baie in landelike gebiede woon.
“Hierdie sektor verskaf lank reeds lewensmiddele, inkomste en sekuriteit vir ons mense. Ten spyte van landbou se belangrikheid, bly Namibië egter hoogs afhanklik van invoer om aan plaaslike voedselbehoeftes te voldoen. Tot 60% van die voedsel wat in die land verbruik word, word van buite verkry.”
Shoopala sê hierdie afhanklikheid van invoer hou merkwaardige risiko’s in, veral wanneer droogtetoestande plaaslike voedselproduksie knel.
“Soos ons die afgelope paar jaar gesien het, het wêreldwye prysskommelings ’n direkte impak op die koste van noodsaaklike voedselitems hier, wat baie Namibiërs tot op die rand van voedselonsekerheid stoot.
“Droogte vererger hierdie kwessie, wat lei tot verhoogde markpryse, verminderde huishoudelike koopkrag en ’n meer uitdagende omgewing vir ons mense om toegang tot bekostigbare en voedsame voedsel te verkry,” het hy gesê.
“Ons klimaat word gekenmerk deur lae en wisselvallige reënval, wat droogte ’n gereelde voorkoms maak. Oor die afgelope dekade het droogtes, gedryf deur klimaatsverandering, al hoe meer intens en langdurig geword. Sommige skattings dui daarop dat Namibië in byna elke jaar van die afgelope tien jaar droogte of ernstige waterskaarste ervaar het.”
Plaaslike voedselproduksie en veegetalle het verminder.
“Noemenswaardige oesmislukkings is ervaar en mielieproduksie het byvoorbeeld in sommige droogtejare met meer as 30% gedaal, ’n duidelike aanduiding van die vernietigende potensiaal van waterskaarste.”
Shoopala waarsku die impak van hierdie droogtes is ernstig. Hy meen om die uitdagings van die droogte en klimaatsverandering te takel, is buite die vermoë van enige enkele instelling en vereis samewerking tussen regerings, die privaat sektor, nieregeringsorganisasies en internasionale vennote.
“Terwyl ons saamwerk, skep ons ’n veerkragtige en volhoubare landbousektor wat nie net ons voedselmandjie beskerm nie, maar ook ons ??ekonomie versterk en ons gemeenskappe ondersteun.”
Hy sê die droogte het groot druk op Namibië se landbousektor geplaas, wat voedselsekerheid, inkomstegenerering en ekonomiese stabiliteit beïnvloed, maar met toewyding, samewerking en innovasie kan landboupraktyke transformeer om nie net te oorleef nie, maar te floreer.
“Ons het die geleentheid om verandering te kweek – verandering wat ons mense beskerm, ons boere ondersteun en ’n veerkragtige landboutoekoms verseker.
“Laat ons saam ’n Namibië bou waar die uitdagings van klimaatsverandering met volhoubare oplossings, veerkragtigheid en hoop die hoof gebied word,” het Shoopala afgesluit.

BANK WINDHOEK
Bank Windhoek se uitvoerende hoof vir besigheidsbankwese, Leon Koch, het gesê die bank het landbou ’n prioriteitsektor in sy strategie gemaak.
“Ons het verskeie produkte bekend gestel om hierdie noodsaaklike bedryf te ondersteun, insluitend die Volhoubaarheidslening, wat N$407 miljoen aan projekte uitbetaal het, met die meerderheid wat aan landbou toegewys is”.
Tussen 2023 en 2024 het Bank Windhoek bykomend sowat N$2 miljoen aan verskeie landbousektor-inisiatiewe bestee, volgens die bank se uitvoerende hoof vir bemarking en korporatiewe kommunikasiedienste, Jacquiline Pack. – [email protected]