Namibiërs eet min eiers

Francoise Steynberg
Die eiersektor is een van baie min selfonderhoudende sektore in Namibië, volgens die Pluimvee-produsentevereniging (PPA).
In 2017 het plaaslike eierproduksie op 89,4 miljoen eiers gestaan, dit het egter tot 132 miljoen eiers in 2023 gegroei, wat ’n toename van 48% toon.
“Hierdie syfer kan effens onderskat word met die informele sektor wat nie volledig oorweeg is nie,” het Rene Werner van die PPA tydens ’n opleidingsessie aan die Agri-Women Network gesê.
Plaaslike eierverbruik is slegs 44 eiers per persoon per jaar. Die rede vir die lae verbruik is agterplaasproduksie, ook die afstande na afgeleë landelike gebiede.
Die prys wat die boer kry, is slegs N$1,80 per eier.
Die wêreldwye eiermarkgrootte het die afgelope paar jaar sterk groei getoon. Die wêreldwye eiermarkgrootte is in 2023 op US$270,08 miljard gewaardeer en met ’n saamgestelde jaarlikse groeikoers van 8,5% kom dit op US$374,89 miljard te staan.
Die gemiddelde wêreldwye verbruik is 161 eiers per persoon per jaar.
China het die hoogste eierverbruik ter wêreld en die Chinese verbruik gemiddeld 400 eiers per persoon per jaar.
Afrikalande verbruik baie min eiers per capita.
Volgens die PPA ondervind die Namibiese eiersektor talle uitdagings.
“Eierpryse is veral in die informele sektor baie onstabiel.”
Die invoer van eiers is ook ’n bedreiging vir die bedryf wat die plaaslike produksiepryse verswak, veral vir klein- en medium ondernemings (SME’s).
“Buurlande is in staat om eiers goedkoper te produseer aangesien hulle laer of gesubsidieerde produksiekoste het. Die aanbod van dagoudkuikens of lêhoenders moet van buite Namibië verkry word,” sê Werner .
“Eierproduksie is ’n intensiewe boerderypraktyk, wat beteken dit is ’n 24/7-bedryf. Die PPA meen ’n klein fout kan die bedryf duur te staan kom en boonop het eiers hoë insetkoste en is ’n klein uitsetproduk.”
Voer vat die grootste hap van tussen 60% en 70% van produksiekoste, asook verpakking. Die res van die koste is vir dienste soos water, elektrisiteit, huur, plaagbeheer en gesondheid.
“Die berekening van die produksieprys sal jou totale uitgawes wees, gedeel deur die eiers wat jy per maand produseer. Dit word gewoonlik op 0,8 eiers per dag per hoender bereken.”
Werner het sy toekomsvooruitsigte gedeel en gemaan die eierbedryf is ’n baie intensiewe bedryf en het dus sy voor- en nadele.
“Eiers is sedert 2023 as ’n beheerde produk in Namibië gelys en val dus onder die mandaat van die Lewendehawe- en Lewendehaweprodukte Raad van Namibië (LLPBN). Sodra die heffingregulasies in die Staatskoerant gepubliseer word, sal daar van eier- en braaikuikenprodusente verwag word om heffings te betaal,” het Werner gesê.
“Ek glo daar is nog ’n bietjie groei”, veral in landelike gebiede wat nie deur afleweringsvragmotors bereik word nie.
“Eierproduksie is ’n hoë inset-, lae uitset-produk. Sodra Namibië sy eie kommersiële broeiplaas vestig en grondstowwe vir voer plaaslik geproduseer word, sal ons 'n verskuiwing in die bedryf sien,” het hy afgesluit.
[email protected]